Bồi thường và đền bù đất là quá trình Nhà nước trả lại giá trị quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất khi đất được thu hồi. Người sử dụng đất, trong trường hợp đủ điều kiện theo quy định của Luật Đất đai, sẽ được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Nếu bạn chưa nắm được nhiều thông tin về luật bồi thường đất đai thì hãy cùng VINA Land tìm hiểu luật bồi thường đất đai mới nhất hiện nay.
Nhà nước thu hồi đất đai trong trường hợp nào?
Nhà nước thu hồi đất đai trong nhiều trường hợp khác nhau, phụ thuộc vào mục tiêu phát triển quy hoạch quốc gia, xây dựng cơ sở hạ tầng, đảm bảo an ninh quốc gia, và quản lý tài nguyên đất đai.

- Phát triển cơ sở hạ tầng: Nhà nước có thể thu hồi đất để xây dựng cơ sở hạ tầng quan trọng như đường cao tốc, đường sắt, sân bay, cảng biển, và các dự án quốc gia quan trọng khác.
- Quy hoạch đô thị: Để đảm bảo quy hoạch đô thị hiệu quả và sử dụng đất đai một cách bền vững, Nhà nước có thể thu hồi đất để điều chỉnh kế hoạch đô thị và phát triển đô thị.
- An ninh quốc gia: Trong tình huống cấp bách, như xây dựng các cơ sở quân sự hoặc bảo đảm an ninh quốc gia, Nhà nước có thể thu hồi đất đai.
- Bảo vệ môi trường: Để duy trì môi trường sạch và bảo vệ các khu vực quan trọng về môi trường, Nhà nước có thể thu hồi đất để quản lý tài nguyên thiên nhiên.
- Phát triển kinh tế: Nhà nước có thể thu hồi đất để thúc đẩy phát triển kinh tế, đặc biệt là trong trường hợp đầu tư vào các khu công nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu, và các dự án quan trọng khác.
Trong mọi trường hợp, quá trình thu hồi đất phải tuân thủ các quy định pháp luật và đảm bảo rằng người sử dụng đất được bồi thường một cách hợp lý và công bằng.
Trường hợp thu hồi đất đai được bồi thường
Khi Nhà nước thu hồi đất, quá trình bồi thường cho người sử dụng đất sẽ tuân thủ các quy định của pháp luật. Người sử dụng đất sẽ được bồi thường những điều sau đây:

Bồi thường về đất
Trường hợp đáp ứng đủ điều kiện theo quy định tại Điều 75 của Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất sẽ được bồi thường bằng cách Nhà nước giao đất có mục đích sử dụng tương đương với loại đất bị thu hồi. Trong trường hợp không có đất tương đương để bồi thường, họ sẽ được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất bị thu hồi. Quyết định về giá đất sẽ được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành vào thời điểm quyết định thu hồi đất.
Điều kiện được nhà nước bồi thường về đất
Theo Điều 75 của Luật Đất đai 2013, để được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, người sử dụng đất phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Không sử dụng đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm.
- Có Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận theo quy định của Luật Đất đai 2013, trừ trường hợp quy định tại Khoản 2 Điều 77 của cùng luật.
- Người Việt Nam định cư ở nước ngoài cũng có thể được bồi thường nếu họ thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam và đáp ứng các điều kiện được nêu trên.
Quá trình bồi thường phải đảm bảo tính dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, kịp thời và tuân thủ quy định của pháp luật.
Trường hợp không được bồi thường đất
Có một số trường hợp mà người sử dụng đất không được bồi thường đất khi Nhà nước thu hồi đất.

- Sử dụng đất không đúng mục đích quy định: Nếu người sử dụng đất sử dụng đất cho mục đích khác với mục đích đã được cấp phép hoặc quy định trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, họ có thể không được bồi thường đất khi đất bị thu hồi.
- Không đáp ứng điều kiện đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm: Nếu người sử dụng đất đã thuê đất và không đáp ứng các điều kiện được quy định cho việc thuê đất, họ có thể không được bồi thường đất.
- Vi phạm các quy định về môi trường và bảo vệ tài nguyên đất đai: Nếu người sử dụng đất vi phạm các quy định liên quan đến bảo vệ môi trường, sử dụng đất không bền vững, hoặc gây hại đến tài nguyên đất đai, họ có thể không được bồi thường đất.
- Trường hợp quy định bởi Luật Đất đai: Luật Đất đai của mỗi quốc gia có thể quy định các trường hợp cụ thể mà người sử dụng đất không được bồi thường đất. Ví dụ, Luật Đất đai có thể đề cập đến trường hợp vi phạm quy định về sử dụng đất, vi phạm quy định về an ninh quốc gia, hoặc các trường hợp đặc biệt.
- Tình huống khẩn cấp và an ninh quốc gia: Trong trường hợp cấp bách liên quan đến an ninh quốc gia, Nhà nước có thể thu hồi đất mà không thực hiện bồi thường đất. Tuyệt đối tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến an ninh quốc gia là một ưu tiên hàng đầu.
Lưu ý rằng các quy định cụ thể về các trường hợp không được bồi thường đất có thể thay đổi tùy theo quốc gia và luật định cụ thể của từng vùng lãnh thổ. Để biết rõ hơn về các quy định cụ thể, người sử dụng đất nên tham khảo Luật Đất đai và các văn bản quy định liên quan tại khu vực của họ.
Nguyên tắc bồi thường đất khi thu hồi đất
Nguyên tắc bồi thường đất khi Nhà nước thu hồi đất là một khía cạnh quan trọng của quản lý tài sản đất đai và đảm bảo công bằng trong quá trình phát triển quy hoạch quốc gia và xây dựng cơ sở hạ tầng. Sau đây là một số nguyên tắc quan trọng:

- Công bằng và công khai: Quá trình bồi thường đất phải tuân theo nguyên tắc công bằng và công khai, đảm bảo rằng người sử dụng đất nhận được bồi thường xứng đáng và biết rõ quy trình và quyết định liên quan đến việc thu hồi đất và bồi thường.
- Bồi thường theo giá trị thực của đất: Bồi thường đất phải được tính toán dựa trên giá trị thực của đất tại thời điểm thu hồi. Điều này đảm bảo rằng người sử dụng đất không mất mát về giá trị của tài sản của họ.
- Bồi thường tương đương: Nếu không có đất tương đương để giao cho người sử dụng đất, họ phải được bồi thường bằng tiền một cách tương đương với giá trị của đất bị thu hồi.
- Bảo vệ quyền của người sử dụng đất: Quy trình bồi thường đất phải bảo vệ quyền của người sử dụng đất và đảm bảo họ không bị thiệt hại không cần thiết. Điều này có thể bao gồm việc cung cấp thời hạn hợp lý để di chuyển hoặc sắp xếp lại cuộc sống và công việc của họ.
- Phê duyệt của quyền chức năng: Quyết định về việc thu hồi đất và bồi thường phải được dựa trên phê duyệt của quyền chức năng có thẩm quyền và tuân thủ quy định của pháp luật.
Giá đền bù đất đai theo thị trường
Giá đền bù đất đai theo thị trường là một cách để xác định giá trị đền bù cho người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất để sử dụng cho mục tiêu quy hoạch quốc gia, xây dựng cơ sở hạ tầng, hoặc các dự án quan trọng khác. Thay vì sử dụng giá đất cố định hoặc giá đất do Nhà nước quy định, giá đền bù đất theo thị trường dựa trên giá thị trường tại thời điểm thu hồi đất. Dưới đây là một số điểm quan trọng liên quan đến giá đền bù đất đai theo thị trường:

- Công bằng và công khai: Giá đền bù theo thị trường đảm bảo tính công bằng và công khai trong việc xác định giá trị đất bị thu hồi. Thông qua thị trường, giá đền bù được xác định dựa trên sự cạnh tranh và sự tương tác giữa người mua và người bán.
- Tính thực tế: Giá đền bù đất theo thị trường phản ánh giá trị thực tế của đất tại thời điểm thu hồi, bao gồm cả yếu tố cơ hội và tình trạng thị trường. Điều này giúp đảm bảo rằng người sử dụng đất không mất mát về giá trị của tài sản của họ.
- Định kỳ cập nhật: Giá đền bù theo thị trường cần được định kỳ cập nhật để phản ánh sự biến đổi của giá đất theo thời gian. Điều này đảm bảo rằng người sử dụng đất nhận được giá trị đền bù hợp lý và không bị ảnh hưởng bởi sự biến đổi của thị trường.
- Phê duyệt của quyền chức năng: Quyết định về giá đền bù đất theo thị trường cần được phê duyệt bởi quyền chức năng có thẩm quyền để đảm bảo tính hợp pháp và tuân thủ các quy định của pháp luật.
- Phản ứng đối với tình trạng thị trường: Giá đền bù đất theo thị trường có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng thị trường và sự cầu cung. Điều này có thể dẫn đến sự biến động trong giá trị đền bù theo thời gian.
Bồi thường đất đai là vấn đề được rất nhiều người quan tâm, do đó bạn cần tìm hiểu luật bồi thường đất đai mới nhất để đảm bảo mình không bị thiệt. Hãy truy cập vào website của VINA Land để tìm hiểu thêm về luật đất đai nhé!
Xem thêm: