Văn hóa thờ cúng tổ tiên của người Việt là một nét đẹp được lưu truyền từ bao đời nay. Nó thể hiện sự biết ơn sâu sắc của con cháu với tổ tiên cũng như bày tỏ lòng thành kính với thần linh tại gia. Để biết cách sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách cũng như những nguyên tắc quan trọng, hãy nghiên cứu bài viết sau cùng VINA Land.
Lý do cần sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách?
Mỗi người chúng ta được sinh ra trên cuộc đời này đều có cội nguồn của mình. Do đó, thờ cúng ông bà, tổ tiên là cách để con cháu ghi nhớ công ơn, chăm chút cho cái gốc của các thế hệ mai sau. Vấn đề thờ cúng không nên được đo bằng mâm cao cỗ đầy mà cảm nhận được bằng sự ấm cúng, trang nghiêm, sạch sẽ và yên tĩnh của nơi thờ cúng.
Nét đẹp văn hóa này đã được gìn giữ và lưu truyền từ đời này sang đời khác ở mỗi gia đình Việt Nam. Một bàn thờ gia tiên nên được sắp xếp đúng cách, thẩm mỹ, hợp phong thủ. Điều này vừa giúp người đã khuất cảm thấy hoan hỷ, phù hộ cho gia chủ được bình an, may mắn, vừa thể hiện lòng thành kính vô bờ bến của gia chủ đối với tổ tiên.
7+ nguyên tắc quan trọng khi sắp xếp bàn thờ gia tiên
Bàn thờ gia tiên phải được sắp xếp đúng cách nhưng vẫn phải đảm bảo những nguyên tắc nhất định thì mới đón được nhiều may mắn, tài lộc. Một vài nguyên tắc cơ bản sau đây có thể giúp bạn sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách:
Sắp xếp vị trí đặt bàn thờ gia tiên trang nghiêm
Bàn thờ phải được đặt ở những vị trí thoáng đãng, yên tĩnh, trang nghiêm và đẹp đẽ nhất trong nhà. Ở một số nơi, mọi người thường dùng gian chính giữa của căn nhà để đặt bàn thờ. Tuy nhiên, ở thành thị, phòng thờ thường được bố trí riêng ở trên tầng, ngăn cách giữa các phòng. Đặc biệt, đặt bàn thờ nên có điểm tựa, tránh chênh vênh giữa nhà. Phía sau bàn thờ nên có bức tường hay vách kiên cố.
Bàn thờ nên được đặt theo hướng nào?
Bàn thờ nên đặt theo hướng nhìn ra sân rộng và quay ra cửa chính. Không nên đặt ngược hướng nhà ở. Nếu đặt không đúng hướng có thể khiến âm dương tương phản, xung khắc. Từ đó gây ra những bất trắc không lường trước trong cuộc sống của gia chủ. Hướng trước bàn thờ càng yên tĩnh càng tốt và phải đảm bảo sạch sẽ và ngăn nắp.
Bố trí những bài vị trên bàn thờ
Một số gia đình thờ chung thần Phật và bài vị tổ tiên thì cần chú ý sắp xếp bài vị trên bàn thờ sao cho đúng cách. Bởi nếu đặt ngược lại với quy luật sẽ gây ra xung khắc âm dương và ảnh hưởng tới phong thủy. Trong trường hợp này thì tổ tiên đặt bên phải và thần Phật đặt bên trái. Thông thường, nơi thờ cúng tổ tiên được đặt trước rồi mới đến thần phật.
Đặt bát hương trên bàn thờ đúng quy tắc
Bát hương là vật phẩm tâm linh kết nối giữa cõi âm và dương. Nó cũng là cách để con cháu bày tỏ tấm lòng với tổ tiên, để tổ tiên chứng giám và phù hộ độ trì cho con cháu. Tùy vào quy mô thờ tự và đặc điểm của mỗi gia đình, việc sắp xếp cũng phụ thuộc vào số lượng bát hương trên bàn thờ. Có bàn thờ chỉ có 1 bát hương, bàn thờ lại có 2 bát hương, 3 bát hương,… Tuy nhiên, phổ biến nhất vẫn là bàn thờ có 3 bát hương gồm: bát hương thờ thần linh, gia tiên và Ông Mãnh Bà Cô.
Với bàn thờ gia tiên có 3 bát hương thì nên đặt bát hương thần linh to nhất, được kê cao nhất ở chính giữa. Hai bên cạnh là bát hương thờ gia tiên và Ông Mãnh Bà Cô với kích thước nhỏ hơn. Tính theo hướng người đứng thắp hương thì bát hương gia tiên được đặt bên phải và bát hương thờ Ông Mãnh Bà Cô được đặt ở bên trái. Khoảng cách giữa 3 bát hương nên cách nhau khoảng từ 10 – 15 cm.
Sắp xếp đặt đèn trên bàn thờ
Có 2 loại đèn chính thường được đặt trên bàn thờ là: đèn lưỡng nghi và đèn thái cực. Đèn lưỡng nghi (đèn giả nến) sẽ đặt 2 bên bàn thờ. Bên trái là biểu tượng cho mặt trời và bên phải biểu tượng cho mặt trăng. Đèn thái cực sẽ được đặt chính giữa dưới chân ngai thờ.
Đặt bình hoa và mầm bông
Cách bài trí hoa quả trên bàn thờ thường được người xưa dựa theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả”. Bởi thế, bình hoa phải được đặt hướng Đông và mâm ngũ quả đặt ở phía Tây.
Như đã đề cập ở phần vị trí đặt bàn thờ, bàn thờ gia tiên thường được đặt chính giữa nhà theo hướng Nam. Do đó, bình hoa nên đặt bên trái bàn thờ (hướng Đông). Mầm bông được đặt bên phải (phía Tây) sẽ thuận tiện hơn khi đưa tay hạ ngũ quả.
Bày di ảnh bàn thờ của gia tiên
Theo quan niệm dân gian Việt Nam, mọi người thường đặt ảnh thờ ngay sau bát hương ở chính giữa bàn thờ. Đồng thời cũng sắp xếp theo nguyên tắc “Nam tả – Nữ hữu”. Điều này có nghĩa là nếu nhìn theo hướng trong bàn thờ nhìn ra, di ảnh của người nam sẽ được đặt ở phía bên trái và di ảnh của người nữ sẽ ở phía bên phải của bàn thờ. Trong khi đó, nếu ở góc ngoài nhìn vào bàn thời thì di ảnh của người nam được đặt bên phải và di ảnh người nữ được đặt bên trái bàn thờ.
Một số điều cấm kỵ khi sắp xếp bàn thờ gia tiên
- Khi bố trí bàn thờ gia tiên, có rất nhiều điều cấm kỵ mà gia chủ cần lưu tâm, để ý như sau: Bàn thờ cần được bày biện gọn gàng, sạch sẽ. Tuyệt đối tránh đặt những vật linh tinh như dao kéo, thuốc men, bể cá,… Bởi nó có thể gây gánh nặng cho những người đã khuất.
- Không được phép đặt bàn thờ đối diện nhà vệ sinh và nhà bếp. Bởi nó có thể khiến gia chủ mắc nhiều bệnh tật.
- Hoa đặt trên bàn thờ phải là hoa tươi được chưng trong bình. Nên nói không với cây cảnh hay hoa nhựa để thờ phụng.
- Đại kỵ việc đặt bàn thờ ở vị trí đường đi đâm thẳng vào. Điều này dễ gây ra bất an cho gia chủ, cung tài lộc bị ảnh hưởng, thậm chí còn gây ra tai nạn ngoài ý muốn.
- Không nên đặt bàn thờ dựa vào trụ nhà hoặc nơi có cửa sổ được bố trí bên cạnh. Điều này sẽ không hội tụ được sinh khí, gây tán tài, tán lộc.
- Không đặt bàn thờ dựa lưng vào tường bếp vì dễ sinh bệnh tật về cột sống cho gia chủ. Phía sau bàn thờ cũng phải sạch sẽ, không được là nhà vệ sinh hay phòng tắm vì gây cảm giác ô uế, không sạch sẽ.
- Cần sắp xếp khoảng cách bát hương hợp lý, tránh cháy lẫn nhau. Đối với bát hương thờ thần linh, tự dưng bốc cháy là may mắn. Tuy nhiên, đối với bát hương tổ tiên thì đây là một điềm xấu.
- Không đặt bàn thờ dưới xà ngang vì sẽ khiến cuộc sống gia chủ vất vả, hay bị đau đầu.
- Phải đặt bàn thờ đúng hướng nhà để gia đình tránh gặp nhiều điều bất trắc, không may mắn.
- Tuyệt đối không đặt bàn thờ đối diện với cầu thang hoặc dưới gầm cầu thang. Vì nó dễ gây ra tai nạn đổ máu cho gia chủ và bị động về giao kéo. Đặt bàn thờ dưới gầm cầu thang có thể sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của gia đình.
Lời kết
“Có thờ có thiêng, có kiêng có lành” nên hãy chú ý sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách. Hy vọng bạn có được cách sắp xếp đúng chuẩn qua 7+ nguyên tắc quan trọng đã được VINA Land chia sẻ trong bài viết trên.
Xem thêm: