Tứ hợp viện là một trong những kiến trúc cổ truyền Trung Hoa thời xưa với bề dày lịch sử lâu đời. Mô hình nhà này hoàn toàn không lỗi thời ở hiện đại mà còn được giới thượng lưu cực kỳ yêu thích. Nó không chỉ sở hữu những đặc điểm nổi bật mà còn mang đến ý nghĩa đặc biệt. Vậy tứ hợp viện là gì và có thích hợp xây ở Việt Nam không? Hãy cùng VINA Land tìm hiểu thông tin chi tiết qua bài viết dưới đây.
Đôi nét về tứ hợp viện
Loại hình kiến trúc cổ này được hoàn thiện với thiết kế độc đáo cùng quy mô hoành tráng. Những thông tin sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nhà tứ hợp viện:
Tứ hợp viện là gì?
Hiểu đơn giản, tứ hợp viện chính là phong cách kiến trúc cổ thuộc vùng Hoa Bắc, Trung Quốc. Trong đó, “Tứ” chỉ 4 hướng Đông – Tây – Nam – Bắc, “Viện” chỉ không gian sân nhà hay khu vườn và “Hợp” chính là tập trung/ gộp lại với nhau. Tức tứ hợp phòng chính là khoảng sân nhà được bao quanh bởi 4 hướng.
Nó thuộc kiểu kiến trúc nhà ở truyền thống của dân tộc Hán nằm tại khu vực phía Bắc. Hiện nay vẫn còn tồn tại ở vùng nông thôn Bắc Kinh hay Trung Quốc. Nhìn chung, tứ lập phòng có thiết kế khá đa dạng được xây dựng vô cùng công phu. Điều thú vị là thời xưa Trung Hoa không chỉ lập tứ viện mà còn có các đại hợp viện lên tới 7 hoặc 9 sân.
Nguồn gốc của nhà tứ hợp viện
Tứ hợp viện là một công trình kiến trúc đã tồn tại hơn 2000 năm lịch sử (Kể từ thời Đông Chu đến nay). Kiểu nhà này mang nhiều nét đẹp khác nhau khi trải qua từng niên đại. Mặc dù là vậy nhưng nó vẫn giữ được nét cổ điển vốn có của mình:
- Ở thời Hán: Với sức ảnh hưởng từ thuyết phong thủy, tứ lập viện được bố trí nhờ sổ tay âm dương.
- Ở thời nhà Đường: Nó có nét đẹp được kế thừa từ truyền thống Đông – Tây Hán cùng bố cục trước hẹp và sau rộng.
- Ở thời nhà Nguyên: Tứ hợp viện được xây dựng rất hoành tráng và tao nhã.
- Ở triệu đại Minh – Thanh: Tứ lập phòng trông rất tinh xảo với những hoa văn chạm khắc đặc trưng của Trung Quốc. Tuy nhiên, mô hình kiến trúc này của nhà Thanh có nét nổi bật và ấn tượng hơn nhà Minh.
Ý nghĩa của kiểu nhà tứ hợp viện
Tại Bắc Kinh thể hiện rõ 4 mùa đặc trưng là xuân, hạ, thu và đông. Do vậy, nhiệt độ vào mùa hè rất oi bức và mùa đông có thể lạnh tới -15 độ C. Với sự khó chịu của thời tiết nơi đây, việc xây dựng kiểu nhà tứ hợp viện sẽ giúp người dân dễ dàng hòa hợp hơn.
Đặc biệt, những ngày nắng, mọi người có thể nô đùa chạy nhảy trong khoảng sân hay bất cứ vị trí nào quanh nhà. Với những lúc bão cát lớn, kiến trúc này còn giúp ngăn bớt sự khắc nghiệt đó. Tất cả cửa sổ đều được thiết kế hướng ra ngoài giúp cản che gió lạnh, đồng thời tăng hoạt động tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Nhìn chung, nhà tứ hợp phòng mang ý nghĩa vô cùng đặc biệt được gói gọn trong từ “Hợp”. Sân vườn chính là yếu tố quan trọng trong sinh hoạt gia đình, là không gian gắn kết tình cảm thành viên. Ngoài ra vẫn đảm bảo cho mọi người có những phút giây riêng tư, không bị ai làm phiền.
Đặc điểm nổi bật của tứ hợp viện
Tứ lập phòng có những đặc điểm nổi bật hơn so với các loại hình cư trú khác cùng thời. Từ kiểu dáng, bố cục không gian cho đến ngoại thất đều rất công phu và tỉ mỉ. Sau khi hoàn thiện sẽ mang đến một công trình cực kỳ hoành tráng, mang tính thẩm mỹ cao.
Kiểu dáng
Có thể hình dung tứ hợp viện là một tổ hợp khuôn viên khép kín hình chữ nhật. Ngoài ra với kiểu dáng hình vuông cũng rất phổ biến và được ưa chuộng. Tuy có tên là tứ lập viện nhưng không phải công trình nào cũng chỉ có 1 sân. Tùy thuộc vào điều kiện kinh tế cũng như nhu cầu của chủ nhà có thể chọn thiết kế 2 sân (Hình chữ nhật 日) hoặc 3 sân (Chữ mục 目).
Bố cục không gian
Công trình tứ hợp viện sẽ được xây dựng theo bố cục như sau:
- 1 sân vườn nằm ở vị trí trung tâm.
- Bao quanh sân vườn là 4 khu nhà được xây dựng theo 4 hướng Đông – Tây – Nam – Bắc.
- Trong khuôn nhà có thể được trang trí vườn hoa, núi giả, hồ cá,…
Đặc biệt, phòng chính sẽ được xây ở hướng nhìn trung tâm cao và rộng hơn các phòng còn lại. Thông thường thì ở phía Bắc là chính phòng, đảo tọa nằm ở hướng Nam, sương phòng nằm ở 2 bên Đông – Tây. Đối với sương phòng sẽ dành cho phụ nữ và gia quyến nên người khác không thể bước vào tùy ý.
Ngoại thất
Kiểu kiến trúc cổ Trung Hoa này có thiết kế theo lối tôn ti trật tự, đảm bảo quy tắc phong thủy nhất định. Nếu nhìn ở góc độ từ trên cao xuống, nó trông như chiếc hộp thể hiện rõ 4 góc vuông. Chỉ được xây dựng mô hình này từ 1 – 2 tầng với kiểu mái gỗ cong mềm mại.
Tứ hợp viện có bậc thang dẫn vào tiền sảnh, các khu nhà cũng được kết nối với nhau. Ở trong tiền sảnh sẽ có một cột tròn làm trụ. Về thiết kế mái nhà thường sẽ nhô ra để giúp tạo bóng mát ngày hè, cũng như che mưa che gió hiệu quả.
Đặc biệt, cửa chính và thùy hòa môn luôn được chú trọng trong việc xây dựng. Phần đỉnh của hoa thùy có kiểu chạm khắc rất tinh xảo, nổi bật với họa tiết hạt cườm, rồng phượng hay đài hoa. Cổng chính thường được ưu tiên trang trí bằng sư tử đá hoặc các bức chạm khắc thẩm mỹ cao.
Nhà tứ hợp viện có thích hợp xây ở Việt Nam hay không?
Có thể thấy, kiểu nhà tứ hợp viện mang những nét đặc trưng về kiến trúc cũng như phong thủy tốt. Tuy nhiên nhiều người lại băn khoăn không biết mô hình này có thích hợp xây ở Việt Nam không. Thực tế, nó là kiến trúc của Trung Quốc song vẫn có một số nét tương đồng về văn hóa với nước ta. Vì vậy rất được lòng người Việt bởi những lý do như:
- Không gian sử dụng vô cùng rộng rãi, rất phù hợp cho nhiều thế hệ gia đình cùng sinh sống.
- Dễ dàng sử dụng những vật liệu tự nhiên, lối thiết kế gần gũi với thiên nhiên bên ngoài.
- Hơn thế, tứ lập viện còn đem tới ý nghĩa phong thủy cực kỳ tốt đẹp.
Tuy nhiên vấn đề ở đây là kiến trúc có lối kết cấu khép kín, không phù hợp với khí hậu nóng của Việt Nam. Do vậy, loại hình cư trú này chỉ thường được ứng dụng trong xây dựng khách sạn, quán cà phê, khu nghỉ dưỡng,… Thế nhưng với sự sáng tạo không ngừng nghỉ, các kiến trúc sư Việt đã mô phỏng lại thiết kế sao cho phù hợp hơn với điều kiện nước ta.
Đôi nét về tứ hợp viện đã được chia sẻ chi tiết thông qua bài viết trên. Đây là một trong những công trình kiến trúc Trung Hoa có nhiều đặc điểm nổi bật. Không những vậy còn mang ý nghĩa tuyệt vời trong phong thủy. Bạn có thể liên hệ VINA Land để tìm hiểu thêm thông tin về mô hình nhà này nhé!
Xem thêm: